(Anser albifrons)
Gęś białoczelna to gatunek wokółbiegunowy, przelatujący przez Polskę zarówno wiosną, jak i jesienią. Ptaki te wędrując na zimowiska pokonują dystans od 3000 do nawet 5000 km. W Polsce wędrujące gęsi białoczelne najliczniej spotyka się w pasie nadmorskim i pojeziernym. Przelot rozpoczyna się zwykle w końcu września, z maksimum kilka tygodni później, kończąc się jeszcze w początkach grudnia. Największe jesienne koncentracje (kilka, kilkanaście tysięcy osobników) spotyka się w rejonie Szczecina, w Parku Narodowym Ujście Warty, na Stawach Milickich i zbiornikach zaporowych na Dolnym Śląsku.
Śmiertelność roczna wynosi ok. 30%, średnia długość życia – 2,4 roku, a maksymalna długość życia stwierdzona w naturze – 18 lat.
Dorosła gęś białoczelna jest bardzo charakterystyczna przez występowanie białej plamy na czole i ciemnych pasów na brzuchu. Można ją pomylić jedynie z gęsią małą Anser erythropus. Od tej ostatniej jest jednak większa i jaśniejsza, biel na głowie nie jest tak rozległa, wokół oczu nie występuje jaskrawożółta obrączka, inny jest też profil głowy i rozkład bieli na ogonie. Młodociany osobnik nie ma jednak białego czoła ani ciemno pręgowanego brzucha. Niezależnie od wieku dziub jest różowy z białym “paznokciem”, nogi (wiosła) pomarańczowe. Gęś ta jest wyraźnie mniejsza od gęgawy: długość ciała wynosi około 75 cm, rozpiętość skrzydeł 130-165 cm, a masa ciała 1,1-3,0 kg (samce są nieco większe).
Dobowe zapotrzebowanie pokarmowe u tych gęsi wynosi między 650 a 800 g i składa się głównie z zielonych listków, części podziemnych czy nasion. Większość pokarmu zbierana jest na lądzie, w czasie stadnego żerowania, zajmującego podczas krótkich zimowych dni do 90% jasnej części doby.
Ptaki mają charakterystyczny rytm dobowy: noc spędzają w bezpiecznych miejscach, zwykle w wodzie, rankiem rozlatują się w promieniu do kilkunastu kilometrów na okoliczne żerowiska na polach. Wiosną ptaki zaczynają powracać w początkach marca, ostatnie stadka spotyka się jeszcze do połowy maja. Przelot wiosenny jest generalnie szybszy niż jesienny. Największe koncentracje wędrujących gęsi białoczelnych w tym okresie występują w dolnym i środkowym basenie Biebrzy.
Samice uzyskują dojrzałość płciową w wieku 3 lat. Jaja składane są na początku czerwca, a okres ich wegetacji trwa kolejne 3 miesiące. Gęsi składają od od 5 do 6 jaj na okres inkubacji trwający 27-28 dni. Po wykluciu oboje z rodziców opiekują się potomstwem, natomiast same jaja wysiaduje tylko samica. Młode są lotne po 40-43 dniach, jednak rodzina pozostaje razem aż do okresu wędrówek wiosennych.
Gęś białoczelna nie jest gatunkiem zagrożonym, ich liczebność ma charakter wzrostowy. Ich liczebność szacuje się na około 1,3 mln osobników.
Na gęsi białoczelne polujemy z podchodu i na przelotach.
Ile razy w roku gęsi mają młode?
Wszystkie gęsi wyprowadzają jeden lęg w roku.
Gęś białoczelna nie podlega wycenie medalowej.