(Nyctereutes procyonoides)
Jenoty nie są rodzimym gatunkiem w Polsce, i pochodzi z Azji południowo-wschodniej. Występuje w Japonii, Korei i północnym Wietnamie, we wschodnich Chinach i na rosyjskim Dalekim Wschodzie w krajach Ussuryjskim i Amurskim. Jenoty występujące w Polsce pochodzą z Rosji. Od 1935 roku były przenoszone na obecne tereny Białorusi i Ukrainy. Pierwsze udokumentowane stwierdzenie obecności w Polsce pochodzi z 1955 roku, a już w 1963 odnotowano jego obecność na terenie całego kraju. Ich liczebność szacuje się na około 185 tys. latem i ok. 97 tys. zimą.
Należy do gatunku psowatych i nazywany jest również junatem czy kunopsem.
Jenot zasiedla najchętniej tereny lasów liściastych i położone w pobliżu zbiorników i cieków wodnych. Unika suchych borów sosnowych. Wielkość areałów zajmowanych w Polsce przez ten gatunek szacuje się na od 0,5 do 4 km kwadratowych. Aktywność ruchowa jest sezonowa. Wczesną jesienią zwierzęta te pokonują dystans około 8-12 km, a pod jej koniec już tylko 2-3 km. Wczesną wiosną obserwowano ponowny wzrost długości wędrówek.
Należy do średniej wielkości psowatych zależności od pory roku. Wiosną i wczesnym latem ważą ok. 4-5 kg. Pod koniec lata i wczesną wiosną ich masa jest największa i wynosi 8 i więcej kg.
Jenoty mają wydłużony tułów, krótkie kończyny i stosunkowo krótki ogon. Głowa nieduża ze szpiczastym pyskiem i okrągławymi uszami. Na pyszczku występuje maska tworzona przez pasma białych włosów ciągnących się po obu stronach nosa od brwi aż po szyję (bokobrody) i kontrastowe ciemne partie czoła i oczu. Ubarwienie futra jest płowo-bure z czarnym nalotem. Brzuch jest nieco jaśniejszy – żółto-brązowy. Długie futro na bokach ciała, maskujące łapy, sprawia, że w łowisku jenot czyni wrażenie krępego zwierzęcia.
Gatunek ten ma szczególnie dobrze rozwinięty węch. Specyficzna budowa nosa i nozdrzy powoduje, że jenoty chwytają cząsteczki zapachowe nie tylko z boku ciała jak inne psowate, ale również z góry. Słuch i dotyk są też dobrze rozwinięte w przeciwieństwie do raczej słabego wzroku. W terenie pozostawia charakterystyczne zygzakowate tropy o niewielkiej długości kroku i wyraźnych, owalnych odciskach opuszek palcowych. Jenoty są monogamistami, także bardzo często tropy samca i samicy występują obok siebie.
Skład pożywienia jenotów jest zróżnicowany i są one zaliczone do zwierząt wszystkożernych. Jednak ich dietę w większości stanowi pokarm roślinny, w którym dominują trawy i wegetatywne części roślin, późnym altem i jesienią jenoty chętnie spożywają ziarno zbóż, jagody i owoce (gruszki, jabłka, śliwki), a także ziemniaki i żołędzie. Zimą pokarm roślinny to głownie zboża. Do stałych składników pożywienia należą także drobne ssaki, padlina i odpadki. Hodowlane jenoty potrzebują dziennie około 550 g paszy, a w środowisku naturalnym jest to około 300 g.
Dojrzałość płciową jenoty osiągają po 9-11 miesiącach. W Polsce cieczka odbywa się w lutym i marcu. Ciąża trwa od 59 do 64 dni, średnio 62 dni. Porody obserwuje się od 3 kwietnia do 16 maja. Jenot jest gatunkiem bardzo płodnym. Największą płodnością wykazują się samice w wieku 3 do 5 lat. W miotach jest najczęściej od 4 do 10 szczeniąt, a ich średnia masa wynosi 125 g. Oczy otwierają się po 9-10 dniach. Laktacja przeciąga się do 35.040. dnia życia szczeniąt, młode do końca 3. tygodnia karmione są wyłącznie mlekiem. Samce biorą udział w opiece nad młodymi i spędzają w norach tyle samo czasu co samice. Młode osiągają dorosłość w wieku 4,5-5 miesięcy. Jesienią wielkość młodych opuszcza nory rodzinne, rozpoczynając samodzielne życie. Zwykle w październiku urodzone w danym roku zwierzęta łączą się w młodociane pary.
Jenoty należą do zwierząt monogamicznych. Tworzą pary na całe życie. Są przywiązane do swojego areału.
Długość życia jenotów w naturze to około 7-8 lat, a stosunek samców do samic wykazuje z reguły 1:1.
Jenoty korzystają z nor lisów lub borsuków, gdyż sam nie jest przystosowany do kopania. Zamieszkuje również opuszczone piwnice, kopce, ziemianki, stogi, sterty słomy, kupy gałęzi, sterty ściętej trzciny, wykroty i dziuple u podstawy pni oraz komory w leżących kłodach.
Jenoty znakują terytorium odchodami, które tworzą stożki od 15-20 cm i są one sukcesywnie utrzymywane i znakowane moczem. Takie kopce występują zarówno w pobliżu nor jak w dalszych odległościach od schronienia, naczęściej na skrzyżowaniach przesmyków, którymi się poruszają.
Jenot wykazuje upodobanie do wody i chętnie w niej brodzi szukając pożywienia. Na atak drapieżników reaguje początkowo skowytem albo skomleniem, a często schwytany np. przez psy, nieruchomieje i udaje nieżywego, by przy nadarzającej się okazji uciec.
Przejawia aktywność nocą, Sen zimowy trwa od grudnia do lutego, niekiedy do marca, ale niektóre osobniki mogą pozostawać aktywne w tym okresie, jeżeli nie zgromadziły wystarczających zapasów tłuszczu.
Do drapieżników zagrażających jenotom należą psy, wilki czy rysie. Spora ilość tych zwierząt ginie również na skutek ruchu drogowego.
Wśród chorób największym problemem jest wścieklizna, ale odnotowano również występowanie piroplazmozy, paratyfusu, leptospirozy i obecność licznych pasożytów zewnętrznych, takich jak: przywry, tasiemce czy nicienie.
Na jenoty poluje się z wykorzystaniem odpowiednio ułożonych psów, latem, poprzez penetrację brzegów wód i bagien, a zimą z norowcami.
Jaki był największy upolowany jenot w Polsce?
Największy upolowany jenot w Polsce ważył 11 kg.
| BRĄZOWY | SREBRNY | ZŁOTY |
| 20,50 – 20,99 | 21,00 – 21,49 | 21,50+ |
